Ο κλάδος του real estate είναι ένας από τους μεγαλύτερους τομείς επενδύσεων της παγκόσμιας οικονομίας και αποτελεί μονάδας μέτρησης της οικονομικής ευρωστίας των κρατών. Στην ελληνική οικονομία διαχρονικά αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης, με το κέντρο βάρους την τελευταία δεκαετία να έχει μετατοπιστεί στις επενδύσεις τουριστικού ενδιαφέροντος. Οι τελευταίες, όντας φύσει εξωστρεφής, κάλυψαν το κενό της οπισθοδρόμησης άλλων κλάδων που έπληξε η οικονομική κρίση.
Η ανάπτυξη του εν λόγω κλάδου συντελέστηκε με την αναβάθμιση υφιστάμενων υποδομών, την ανάπτυξη νέων ξενοδοχειακών μονάδων καθώς και την ανάπτυξη του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης οικιστικών ακινήτων από ιδιώτες. Οι αξίες των τουριστικών ακινήτων, χαρακτηρίστηκαν κατά τα τελευταία χρόνια από σταθερή αύξηση και καλές αποδόσεις που αντισταθμίζουν ικανοποιητικά τους κινδύνους του κλάδου.
Κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη των τουριστικών ακινήτων αποτελεί η σταθερή αύξηση των επισκεπτών στη χώρα κατά την τελευταία δεκαετία, όπως αυτή παρουσιάζεται στο ακόλουθο γράφημα με δεδομένα που αντλήθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Στο ανωτέρω γράφημα καταγράφεται και η μεγάλη πτώση του αριθμού των επισκεπτών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία ωστόσο είναι περιορισμένης χρονικής διάρκειας και μη αντιπροσωπευτική για τη δυναμική του κλάδου. Κινούμενοι δε προς το τέλος της τουριστικής σεζόν του 2022, τα μηνύματα που λαμβάνουμε από τους ανθρώπους του τουρισμού και την κυβέρνηση, προβλέπουν πλήρη ανάκαμψη και υπέρβαση των εσόδων σε σχέση με το 2019 που ήταν το τελευταίο έτος πριν την πανδημία. Τα μηνύματα δε για τη σεζόν του 2023 κινούνται σε αντίστοιχα επίπεδα.
Εστιάζοντας στην περίοδο της οικονομικής κρίσης, βλέπουμε την σταθερή ετήσια αύξηση του αριθμού των επισκεπτών, η οποία εξηγεί την ανάπτυξη του κλάδου και την αύξηση των αξιών που προαναφέρθηκε.
Εστιάζοντας στην Κρήτη
Σε συνέχεια της καταγεγραμμένης αυξητικής τάσης στον αριθμό των επισκεπτών, εξετάζεται παράλληλα η μέση διάρκεια παραμονής τους στο τόπο παραθερισμού. Η παράμετρος αυτή παρουσιάζεται για την ειδικότερη περίπτωση της Κρήτης στον ακόλουθο πίνακα, όπου διακρίνεται ότι τα τελευταία 6 χρόνια είναι σταθερή μεταξύ 8 και 9 ημερών.
Η διάρκεια αυτή καταδεικνύει την επιθυμία των επισκεπτών για μεγάλη παραμονή στον προορισμό προκαλώντας αδήριτη ανάγκη για την ενίσχυση πρόσθετων υποδομών από άλλους κλάδους του real estate, οι οποίες θα μπορούν να υποστηρίξουν πολυήμερες διαμονές, όπως επί παραδείγματι, εστιατόρια, μουσεία, θεματικά πάρκα, χώροι αναψυχής και καταστήματα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της επιρροής του τουρισμού στο Real Estate είναι η κατασκευή του νέου αεροδρομίου Ηρακλείου. Ειδικότερα, το έτος 2019 (τελευταίο έτος πριν την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19), ο αριθμός των αφίξεων στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου ήταν 8,2 εκατ. τουρίστες. Το νέο αεροδρόμιο, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό κατασκευή, στο Καστέλι, προβλέπεται να αποσυμφορήσει το κορεσμένο αεροδρόμιο του Ηρακλείου και να επιτρέψει την άφιξη έως και 18 εκατ. επισκεπτών. Προβλέπεται, συνεπώς, μία άφιξη της τάξεων άνω του 100 %. Βάσει αυτών, γίνεται κατανοητό ότι μία ραγδαία αύξηση του τουρισμού θα οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων ξενοδοχειακών μονάδων, οι οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν το μεγάλο αριθμό αφίξεων.
Συμπερασματικά, ο τουρισμός αλληλοεπιδρά με τις επενδύσεις στο χώρο του real estate σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, αυξάνοντας τις απαιτήσεις αναβάθμισης κρατικών υποδομών και κινητοποιώντας την ανάπτυξη μη τουριστικών ακινήτων.
Αρθρογραφία της Αθηνάς Μανασσάκη, Τμήμα Εκτιμήσεων του ομίλου Danos – an alliance member of BNP PARIBAS Real Estate
Λεωφ. Βουλιαγμένης 15, 11636, Αθήνα, Ελλάδα
📞Τηλ.: +30 210 7567 567
DANOS, an alliance member of BNP PARIBAS REAL ESTATE